ลักกันวันตาย กับบทเรียนของบัญชีที่ถูกลืม

ภาพยนตร์แนวดราม่า–ทริลเลอร์ เสียดสีสังคมเรื่อง “ลักกันวันตาย” เป็นเรื่องราวของสองพนักงานธนาคารที่พบช่องโหว่ของบัญชีลูกค้าที่เสียชีวิตและไม่มีการเคลื่อนไหว จึงตัดสินใจถอนเงินจากบัญชีนั้นออกมาใช้เอง จากเรื่องราวที่เกิดขึ้นในภาพยนตร์ทำให้เกิดประเด็นที่น่าสนใจตามมาเกี่ยวกับบัญชีไม่เคลื่อนไหว เมื่อเจ้าของบัญชีเสียชีวิต บัญชีเหล่านั้นอาจตกอยู่ในภาวะที่ทายาทไม่รู้หรือเข้าถึงได้ยาก ทำให้เงินก้อนนั้นอาจไม่ได้ใช้ประโยชน์ต่อไป แล้วจะมีวิธีป้องกันหรือจัดการกับเรื่องนี้อย่างไร หาคำตอบได้ในบทความนี้

ทำความรู้จักกับบัญชีไม่เคลื่อนไหว

บัญชีไม่เคลื่อนไหว คือ บัญชีเงินฝาก ไม่ว่าจะเป็นบัญชีออมทรัพย์ กระแสรายวัน หรือประเภทอื่นๆ ที่ไม่มีการฝาก ถอน โอน หรือทำธุรกรรมใดๆ เป็นระยะเวลาหนึ่งตามที่ธนาคารกำหนดไว้ ยกเว้นธุรกรรมอัตโนมัติที่ทางธนาคารเป็นคนทำ เช่น การคิดดอกเบี้ย การหักค่าธรรมเนียม จะถูกจัดอยู่ในสถานะไม่เคลื่อนไหว และมีผลกระทบตามมา เช่น

หากบัญชีที่ไม่มีการเคลื่อนไหวติดต่อกันเป็นเวลา 1 ปี และยอดเงินคงเหลือไม่ถึง 2,000 บาท จะมีค่าธรรมเนียมรักษาบัญชีอยู่ที่ 50 บาทต่อเดือน และจะทำการปิดบัญชีเมื่อเงินในบัญชีหมด

ปัญหาที่เกิดขึ้นคือ เจ้าของบัญชีลืมว่าเคยเปิดบัญชีไว้ หรือทายาทของเจ้าของบัญชีไม่ทราบว่ามีบัญชีนี้อยู่เนื่องจากเจ้าของบัญชีไม่ได้แจ้งให้ทราบ หากมีเงินในบัญชีจำนวนมากเหมือนอย่างในภาพยนตร์ที่มีเงินในบัญชีกว่า 30 ล้านบาท เงินส่วนนี้อาจถูกทิ้งไว้โดยไม่ได้นำไปใช้ประโยชน์

การจัดการบัญชีไม่เคลื่อนไหว

ในฐานะเจ้าของบัญชีและทายาทเจ้าของบัญชี มีวิธีจัดการบัญชีไม่เคลื่อนไหวดังนี้

• ตรวจสอบบัญชีที่อาจไม่มีการเคลื่อนไหวเป็นระยะๆ เพื่อป้องกันค่าธรรมเนียมจากสถานะบัญชีไม่เคลื่อนไหวที่อาจเกิดขึ้น
• จัดการกับบัญชีที่ไม่เคลื่อนไหว
  • หากมีบัญชีที่ไม่ได้ใช้และยังต้องการใช้งานอยู่ ควรทำธุรกรรมฝาก ถอน หรือโอนเงินอย่างน้อยปีละครั้ง เพื่อป้องกันสถานะไม่เคลื่อนไหว
  • หากไม่ต้องการใช้บัญชีนี้แล้วให้ปิดบัญชีอย่างเป็นทางการ
• แจ้งให้คนในครอบครัวทราบว่ามีบัญชีเงินฝากที่ไหนบ้างและเก็บสมุดบัญชีเงินฝากไว้ที่ไหน เรื่องนี้มีความสำคัญอย่างมาก เพราะทายาทจะได้รู้และสามารถจัดการบัญชีได้อย่างเหมาะสมเมื่อถึงเวลาจำเป็น รวมถึงสามารถใช้ประโยชน์จากเงินส่วนนี้ได้ในอนาคต

ในฐานะทายาทเจ้าของบัญชี กรณีเจ้าของบัญชีเสียชีวิตแล้ว

ทายาทที่มีสิทธิในการจัดการบัญชีของผู้เสียชีวิต ไม่ว่าจะเป็นทายาทโดยธรรม กรณีไม่มีพินัยกรรม หรือทายาทโดยพินัยกรรม กรณีมีการทำพินัยกรรมไว้ รวมถึงผู้จัดการมรดกตามคำสั่งศาลสามารถดำเนินการโดย

• ติดต่อธนาคารตามสาขาที่ระบุในสมุดบัญชีของผู้เสียชีวิตเพื่อจัดการบัญชีเงินฝาก โดยเอกสารที่ต้องเตรียมไป ได้แก่ หนังสือแต่งตั้งผู้จัดการมรดก หนังสือรับรองคดีถึงที่สุด พินัยกรรม สำเนาบัตรประชาชนของผู้จัดการมรดก สำเนาทะเบียนบ้าน ใบมรณบัตรของเจ้าของบัญชี และสมุดบัญชีเงินฝากของผู้เสียชีวิต
• หากไม่มีสมุดบัญชีเงินฝาก หรือไม่ทราบเลขที่บัญชีของผู้เสียชีวิต การตรวจสอบข้อมูลบัญชีของเจ้าของบัญชีต้องใช้จดหมายแจ้งตรวจสอบข้อมูลบัญชีของเจ้าของบัญชี เพื่อให้ธนาคารค้นหาเลขที่บัญชีและสาขาที่เปิดบัญชีไว้

แนวทางป้องกัน

สำหรับคนที่มีสินทรัพย์จำนวนมาก แนวทางป้องกันเพื่อไม่ให้เงินในบัญชีถูกทิ้งไว้โดยไม่ได้ใช้ประโยชน์ ได้แก่

1. จัดทำบัญชีทรัพย์สิน โดยรวบรวมทรัพย์สินที่มีทั้งหมด เพื่อให้รู้ว่ามีทรัพย์สินอะไรบ้าง อยู่ที่ไหน เช่น บัญชีเงินฝาก บัญชีกองทุน เลขที่บัญชี สาขาที่เปิดบัญชี เป็นต้น
2. จัดทำพินัยกรรม ทำพินัยกรรมขึ้นมา 1 ฉบับ เช่น พินัยกรรมแบบธรรมดา พร้อมระบุในพินัยกรรมว่าต้องการยกทรัพย์สินใด จำนวนเท่าไร ให้แก่ใครบ้าง ลงวันที่และลายมือชื่อต่อหน้าพยาน 2 คนพร้อมกัน และพยานลงลายมือชื่อรับรองการทำพินัยกรรมไว้ด้วย เพื่อส่งต่อทรัพย์สินให้เป็นไปตามเจตนารมณ์
3. วางแผนมรดกผ่านประกันชีวิต เป็นวิธีที่ง่าย สะดวก และสามารถสร้างมรดกได้ตั้งแต่วันแรกที่ทำประกัน โดยกำหนดจำนวนเงินที่ต้องการส่งมอบ ระบุชื่อผู้รับประโยชน์และกำหนดสัดส่วนการรับเงินไว้ในกรมธรรม์ ที่สำคัญ การส่งต่อมรดกผ่านประกันชีวิต ผู้รับประโยชน์ไม่ต้องเสียภาษีมรดกเนื่องจากเงินสินไหมมรณกรรมจากประกันชีวิตเป็นทรัพย์สินที่เกิดขึ้นหลังจากผู้เอาประกันภัยเสียชีวิตแล้ว จึงไม่ถือเป็นมรดกของผู้ตาย
   
   

   โดยแบบประกันชีวิตที่แนะนำสำหรับการส่งต่อมรดกคือ ประกันชีวิตเพื่อคุ้มครองตลอดชีพ 99/5 หากต้องการความคุ้มครองสูงตั้งแต่ 10 ล้านบาทขึ้นไป แนะนำประกันชีวิตพรีเมียร์ เลกาซี่ ซึ่งเหมาะกับการวางแผนมรดกโดยเฉพาะ

   
   

   บัญชีไม่เคลื่อนไหว และบัญชีของผู้เสียชีวิต เป็นเรื่องที่ควรทำความเข้าใจและใส่ใจเป็นอย่างยิ่ง อยากให้ลองสำรวจตัวเองดูว่าเรามีบัญชีที่เคยเปิดไว้และไม่ได้ใช้งานหรือไม่ เพราะหากรู้วิธีจัดการและวางแผนป้องกันไม่ให้เงินในบัญชีถูกทิ้งไว้โดยไม่ได้ใช้ประโยชน์จะช่วยปกป้องทรัพย์สินของเราและเป็นผลดีกับทั้งเจ้าของบัญชีและทายาทของเจ้าของบัญชีต่อไปในอนาคต

   
   

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : บลจ.กสิกรไทย, ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย