นโยบายการเงินคืออะไร? ทำความเข้าใจ พร้อมปรับกลยุทธ์การลงทุน

นักลงทุนน่าจะเคยได้ยินข่าวธนาคารกลางของประเทศต่างๆ จัดประชุมเพื่อกำหนดนโยบายการเงิน เช่น ลดดอกเบี้ย คงดอกเบี้ย หรือใช้มาตรการต่างๆ ให้เหมาะกับสถานการณ์เศรษฐกิจในขณะนั้น แล้วนโยบายการเงิน คืออะไร มีบทบาทอย่างไรต่อระบบเศรษฐกิจ และส่งผลกระทบต่อการลงทุนอย่างไร ติดตามได้ในบทความนี้

นโยบายการเงินคืออะไร

นโยบายการเงิน เป็นเครื่องมือสำคัญที่ธนาคารกลางประเทศต่างๆ ใช้ในการบริหารจัดการเศรษฐกิจผ่านการควบคุมปริมาณเงินและอัตราดอกเบี้ยในระบบ โดยมีเป้าหมายหลักในการรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจและการเงิน ควบคุมอัตราเงินเฟ้อ และส่งเสริมการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน

นโยบายมี 2 แบบคือ นโบายการเงิน และนโยบายการคลัง ซึ่งนโยบายการเงินแตกต่างจากนโยบายการคลังที่ดำเนินการโดยรัฐบาล โดยนโยบายการเงินจะเน้นการควบคุมปริมาณเงินและอัตราดอกเบี้ยเพื่อรักษาเสถียรภาพทางการเงิน ในขณะที่นโยบายการคลังจะใช้เครื่องมือด้านภาษีและการใช้จ่ายของภาครัฐ

ทั้งนี้ ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ทำหน้าที่กำหนดและดำเนินนโยบายการเงิน โดยมีคณะกรรมการนโยบายการเงิน (กนง.) เป็นผู้พิจารณาตัดสินใจเกี่ยวกับทิศทางนโยบายการเงิน

เป้าหมายและบทบาทของนโยบายการเงิน

ธนาคารกลางในแต่ละประเทศมีเป้าหมายหลักในการดำเนินนโยบายการเงิน ได้แก่

1. การควบคุมอัตราเงินเฟ้อให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม ไม่สูงหรือต่ำจนเกินไป โดยทั่วไปธนาคารกลางมักตั้งเป้าหมายเงินเฟ้อไว้ที่ประมาณ 2% ต่อปี ในส่วนของธนาคารแห่งประเทศไทยกำหนดเป้าหมายอัตราเงินเฟ้อทั่วไปสำหรับปี 2568 อยู่ในช่วง 1-3%
2. การส่งเสริมการเติบโตทางเศรษฐกิจ ผ่านการรักษาสมดุลระหว่างการกระตุ้นการลงทุนและการควบคุมเสถียรภาพทางการเงิน
3. การรักษาเสถียรภาพของค่าเงินและระบบการเงิน เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในระบบเศรษฐกิจของประเทศไทย

ประเภทของนโยบายการเงิน

นโยบายการเงินมี 2 ประเภท ได้แก่

1. นโยบายการเงินแบบผ่อนคลาย (Expansionary Monetary Policy)

นโยบายการเงินแบบผ่อนคลายมักถูกนำมาใช้ในช่วงที่เศรษฐกิจชะลอตัวหรือเข้าสู่ภาวะถดถอย โดยมีมาตรการสำคัญ ได้แก่



• การลดอัตราดอกเบี้ยนโยบาย เพื่อลดต้นทุนการกู้ยืมและกระตุ้นการลงทุน
• การดำเนินมาตรการ QE (Quantitative Easing) หรือการเข้าซื้อสินทรัพย์ทางการเงินในตลาด เพื่อเพิ่มสภาพคล่อง
• การผ่อนคลายเงื่อนไขการปล่อยสินเชื่อของธนาคารพาณิชย์



ตัวอย่างเช่น ในช่วงวิกฤตโควิด-19 ธนาคารกลางทั่วโลกได้ใช้นโยบายการเงินแบบผ่อนคลายอย่างเข้มข้น โดยการลดดอกเบี้ยลงสู่ระดับต่ำเป็นประวัติการณ์และอัดฉีดสภาพคล่องเข้าสู่ระบบ



2. นโยบายการเงินแบบเข้มงวด (Contractionary Monetary Policy)

นโยบายการเงินแบบเข้มงวดมักถูกนำมาใช้เมื่อเศรษฐกิจมีความร้อนแรงหรือเงินเฟ้อสูงเกินไป โดยมีมาตรการสำคัญ ได้แก่



• การขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบาย เพื่อชะลอการกู้ยืมและควบคุมเงินเฟ้อ
• การดำเนินมาตรการ QT (Quantitative Tightening) หรือการลดขนาดงบดุลของธนาคารกลาง
• การเพิ่มอัตราเงินสำรองของธนาคารพาณิชย์

เครื่องมือทางการเงินของธนาคารกลาง

ธนาคารกลางมีเครื่องมือหลักในการดำเนินนโยบายการเงิน ดังนี้

1. อัตราดอกเบี้ยนโยบาย เป็นเครื่องมือหลักที่ธนาคารกลางใช้ส่งสัญญาณทิศทางนโยบายการเงิน โดยการปรับขึ้นหรือลดอัตราดอกเบี้ยจะส่งผลต่อต้นทุนการกู้ยืมในระบบ
2. การซื้อขายพันธบัตรและตราสารหนี้ ธนาคารกลางสามารถเพิ่มหรือลดสภาพคล่องในระบบผ่านการซื้อขายพันธบัตรรัฐบาลและตราสารหนี้อื่นๆ
3. การควบคุมอัตราเงินสำรอง การกำหนดสัดส่วนเงินสำรองที่ธนาคารพาณิชย์ต้องดำรงไว้ เพื่อช่วยควบคุมปริมาณเงินในระบบ
4. การบริหารอัตราแลกเปลี่ยน การแทรกแซงตลาดเงินตราต่างประเทศเพื่อรักษาเสถียรภาพของค่าเงิน

ผลกระทบของนโยบายการเงินต่อเศรษฐกิจและการลงทุน

สำหรับผลกระทบของนโยบายการเงินมีดังนี้

1. ผลกระทบต่อตลาดทุนและการลงทุน
• ตลาดตราสารหนี้ได้รับผลกระทบโดยตรง โดยราคาตราสารหนี้จะเคลื่อนไหวในทิศทางตรงกันข้ามกับอัตราดอกเบี้ย เมื่อดอกเบี้ยลดลง ราคาตราสารหนี้จะสูงขึ้น
• ตลาดหุ้นมักตอบสนองในทิศทางตรงกันข้ามกับอัตราดอกเบี้ย เมื่อดอกเบี้ยลดลง ราคาหุ้นมักปรับตัวขึ้น
• กลุ่มหุ้นได้รับผลกระทบแตกต่างกัน เช่น หุ้นกลุ่มธนาคารมักได้ประโยชน์จากดอกเบี้ยขาขึ้น ขณะที่หุ้นกลุ่มอสังหาริมทรัพย์มักได้ประโยชน์จากดอกเบี้ยขาลง
2. ผลกระทบต่อเศรษฐกิจและค่าครองชีพ
• อัตราดอกเบี้ยส่งผลต่อการตัดสินใจลงทุนของภาคธุรกิจและการบริโภคของประชาชน
• ค่าครองชีพและเงินเฟ้อมีความสัมพันธ์โดยตรงกับนโยบายการเงิน
• การจ้างงานและค่าแรงได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของนโยบายการเงิน

กรณีศึกษานโยบายการเงินในประเทศและต่างประเทศ

1. กรณีศึกษาธนาคารกลางสหรัฐฯ (Fed)

ช่วงปี 2020-2024 เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนของการเปลี่ยนแปลงนโยบายการเงินอย่างรวดเร็ว



• ปี 2020 Fed ใช้นโยบายการเงินผ่อนคลายอย่างมากเพื่อรับมือกับวิกฤตโควิด-19 โดยลดดอกเบี้ยลงสู่ระดับ 0-0.25%
• ปี 2022-2023 ปรับเปลี่ยนเป็นนโยบายการเงินแบบเข้มงวดเพื่อต่อสู้กับเงินเฟ้อ โดยขึ้นดอกเบี้ยอย่างต่อเนื่องสู่ระดับ 5.25-5.50%
• ปี 2024 เริ่มส่งสัญญาณผ่อนคลายนโยบายการเงิน หลังเงินเฟ้อเริ่มชะลอตัว
2. กรณีศึกษานโยบายการเงินของยุโรปและญี่ปุ่น

ธนาคารกลางยุโรป (ECB) และธนาคารกลางญี่ปุ่น (BOJ) มีแนวทางที่แตกต่างกันในช่วงเวลาเดียวกัน



• ECB เน้นการควบคุมเงินเฟ้อเป็นหลัก โดยปรับขึ้นดอกเบี้ยอย่างต่อเนื่องในช่วงปี 2022-2023
• BOJ ยังคงนโยบายการเงินแบบผ่อนคลายต่อเนื่องยาวนาน เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจและแก้ปัญหาเงินฝืด
3. นโยบายการเงินของไทย

ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ดำเนินนโยบายการเงินแบบค่อยเป็นค่อยไป



• รักษาสมดุลระหว่างการควบคุมเงินเฟ้อและการสนับสนุนการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจ
• ให้ความสำคัญกับเสถียรภาพระบบการเงินและค่าเงินบาท
• ปรับขึ้นดอกเบี้ยนโยบายอย่างค่อยเป็นค่อยไปในช่วงปี 2023-2024

คำแนะนำสำหรับนักลงทุน

นักลงทุนควรติดตามการเปลี่ยนแปลงของนโยบายการเงิน เพื่อปรับกลยุทธ์การลงทุนดังนี้

ในช่วงนโยบายการเงินผ่อนคลาย

• พิจารณาลงทุนในหุ้นที่มีโอกาสเติบโต เพื่อสร้างผลตอบแทนจากการลงทุนเพิ่มเติม
• เพิ่มสัดส่วนการลงทุนในกลุ่มโครงสร้างพื้นฐาน

ในช่วงนโยบายการเงินเข้มงวด

• เน้นการลงทุนในหุ้นที่มีพื้นฐานดีและมีโอกาสจ่ายเงินปันผลสูง
• เพิ่มสัดส่วนการลงทุนในตราสารหนี้ระยะสั้น

กองทุนแนะนำจาก K WEALTH

เพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงของนโยบายการเงิน K WEALTH แนะนำกองทุนดังนี้

กองทุนตราสารหนี้ เหมาะกับการลงทุนในช่วงดอกเบี้ยขาลง

• กองทุน K-FIXEDPLUS-A ลงทุนในตราสารหนี้ภาครัฐ ภาคเอกชน และเงินฝากทั้งในประเทศและต่างประเทศ

กองทุนผสม เหมาะกับการลงทุนระยะยาวเป็นพอร์ตหลัก เน้นกระจายความเสี่ยงและรับมือกับความผันผวน

• กองทุน K-WPBALANCED ลงทุนในหุ้น 15-45% และลงทุนในตราสารหนี้ 55-85%
• กองทุน K-WPULTIMARE ลงทุนในหุ้น 70-100% และลงทุนในตราสารหนี้ 0-30%

กองทุนหุ้น เหมาะกับนักลงทุนที่มองหาโอกาสเพิ่มผตอบแทนจากการลงทุนในสินทรัพย์ที่มีโอกาสเติบโตได้ดี

• กองทุน K-USA-A(A) ลงทุนในหุ้นของบริษัทสหรัฐอเมริกาขนาดใหญ่ที่มีปัจจัยพื้นฐานดี และมีศักยภาพการเติบโตสูง
• กองทุน K-HIT-A(A) ลงทุนในหุ้นทั่วโลก เน้นสร้างพอร์ตการลงทุนให้หลากหลายผ่านกลยุทธ์การคัดเลือก ธีมการลงทุน กลุ่มอุตสาหกรรม และหุ้น

นโยบายการเงินเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและการลงทุน การทำความเข้าใจและติดตามการเปลี่ยนแปลงของนโยบายการเงินจะช่วยให้นักลงทุนสามารถปรับกลยุทธ์การลงทุนได้อย่างเหมาะสมกับสถานการณ์ โดยแนะนำให้กระจายการลงทุนในสินทรัพย์หลากหลายประเภท และเลือกกองทุนที่เหมาะสมกับสภาวะตลาดในแต่ละช่วงเวลา เพื่อโอกาสรับผลตอบแทนที่สูงขึ้น

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : บลจ.กสิกรไทย, ธนาคารแห่งประเทศไทย